Arbeidsmarkt en inkomen
- Een investering van € 500 miljoen per jaar voor het hervormen van de arbeidsmarkt, reïntegratie en het aanpakken van armoede en schulden. Ook € 300 miljoen per jaar uit voor lastenverlichting van het mkb via loondoorbetaling bij ziekte.
- Verkleinen van de verschillen tussen vast en flex. In lijn met het SER MLT-advies worden oproep-, uitzend- en tijdelijke arbeidscontracten beter gereguleerd. Om de interne flexibiliteit en wendbaarheid van bedrijven te vergroten wordt in overleg met de sociale partners een budgettair neutrale deeltijd-WW uitgewerkt, met oog voor uitvoerbaarheid en betaalbaarheid.
- Ambitie om toeslagen af te schaffen zodat mensen niet meer verdwalen in ingewikkelde regelingen of te maken krijgen met hoge terugvorderingen. Het kabinet spreekt de ambitie het belastingstelsel te vereenvoudigen en te hervormen en zetten ook daartoe de eerste stappen.
- Invoeren van een minimumuurloon op basis van de 36-urige werkweek, verhoging van het minimumloon stapsgewijs met 7,5% en de koppeling met de uitkeringen (behoudens de AOW) blijft in stand om het bestaansminimum te verstevigen. Tegemoetkoming ouderen via een hogere ouderen korting.
Hervorming en vereenvoudiging huurtoeslag door de maximale huurgrens af te schaffen en over te stappen naar een systeem van normhuren op basis van inkomen. - Lastenverlichting van €3 miljard, met name voor lage- en middeninkomens, werkenden en gezinnen.
- De middelingsregeling in de IB wordt per 2023 afgeschaft.
- Echte zelfstandigen worden ondersteund en ondernemerschap wordt gestimuleerd. De verdere ontwikkeling van een webmodule kan bijdragen aan het vooraf verkrijgen van zekerheid voor zzp’ers over de aard van de arbeidsrelatie. Schijnzelfstandigheid wordt tegengegaan door betere publiekrechtelijke handhaving in het geval van het vermoeden van werknemerschap. Er komt een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor alle zelfstandigen, die zo wordt vormgegeven dat oneerlijke concurrentie en te grote inkomensrisico’s voor individuen worden voorkomen. De zelfstandigenaftrek wordt vanaf 2023 met stappen van € 650 teruggebracht tot € 1200 in 2030. Zelfstandigen worden gedurende de kabinetsperiode gecompenseerd via de verhoging van de arbeidskorting. Bij ziekte is de inzet primair gericht op herstel en terugkeer van de werknemer. Om de loondoorbetaling bij ziekte te verbeteren, richt de re-integratie zich in het tweede jaar -in lijn met het SER-advies- in principe op het tweede spoor, waarbij de instroom in de WIA zoveel mogelijk wordt beperkt.
- Uitbreiden van het betaald ouderschapsverlof naar 70%, het bestrijden van zwangerschapsdiscriminatie en door beter te controleren op loonverschillen.
- Vermogensrendementsheffing: vanaf 2025 komt er een box 3-stelsel waarbij op basis van reëel rendement met de fiscus moet worden afgerekend. Dat dit nog enkele jaren gaat duren komt omdat het aanpassen van de IT-systemen hierop bijzonder complex zou zijn. De vrijstelling voor box gaat vanaf 2023 omhoog nu naar €80.000, dat is nu €50.650.
Klimaat
Nederland wil koploper in Europa zijn bij het tegengaan van de opwarming van de aarde. Om uiterlijk in 2050 klimaatneutraal te zijn, wordt het doel voor 2030 in de Klimaatwet aangescherpt tot tenminste 55% CO2-reductie. Om dit doel ook zeker te halen, is de afspraak om te richten op een hogere opgave, wat neerkomt op circa 60% in 2030. Het kabinet zet in op een reductie van 70% in 2035 en 80% in 2040. Om dit te kunnen realiseren, treft het kabinet in deze kabinetsperiode voorbereidingen voor het invoeren van een systeem van betalen naar gebruik in de automobiliteit in 2030. De CO2-heffing voor de industrie wordt aangescherpt.
Een klimaat- en transitiefonds van €35 miljard voor de komende tien jaar, aanvullend op de huidige Subsidieregeling Duurzame Energie SDE++, helpt om de benodigde energie-infrastructuur (elektriciteit, warmte, waterstof en CO2) aan te leggen, de groene industriepolitiek te verwezenlijken en de mobiliteit en de gebouwde omgeving te verduurzamen.
Ondernemers
- Het groei- en innovatief vermogen van mkb-ondernemers en bedrijven wordt versterkt en ondernemerschap wordt gestimuleerd. Dat betekent een meetbare aanpak van regeldruk, waarbij met de mkb-toets getoetst wordt bij wetgeving toetsen of regels ook voor een mkb-ondernemer uitvoerbaar zijn. Het betekent ook het makkelijker maken om mensen in dienst te nemen en te houden, het wegnemen van onnodige belemmeringen bij financiering, het dichten van de financieringskloof, ondersteuning bij digitalisering en verduurzaming, een betere positie van ondernemers in het faillissementsrecht en een meer strategische benutting van overheidsaanbestedingen.
- De continuïteit van familiebedrijven wordt ondersteund door (reële) bedrijfsopvolging eenvoudiger en eerlijker te maken. Tegelijkertijd wordt oneigenlijk gebruik van de regeling tegengegaan.
- Met het oog op het behoud van een gelijk speelveld, wordt maatschappelijk ondernemerschap gefaciliteerd door de introductie van de Maatschappelijke B.V. Ook komt er voor maatschappelijk ondernemen één duidelijk kader met rapportage-eisen, en maakt het kabinet met een aangepast voorstel voor duurzaamheidsinitiatieven een uitzondering op de Mededingingswet mogelijk.
- Het wetsvoorstel excessief lenen wordt aangepast, waarbij de grens wordt verhoogd van € 500.000 naar € 700.000.
Industrie
- Verlagen tarief ODE 2e en 3e schijf (elektra)
- Afschaffen vrijstellingen EB – mineralogische en metallurgische procedés
- Verhogen budget EIA
- Verhogen budget MIA/VAMIL
Landbouw, natuur en stikstof
Een Nationaal Programma Landelijk Gebied voor landbouw en natuur met een transitiefonds waarin tot 2035 cumulatief €25 miljard beschikbaar komt. Boeren worden niet gedwongen uitgekocht, wel wil de coalitie gaan praten met agrariërs in gebieden waar stikstof en natuurherstel echt een groot probleem is
- beperken inputvrijstelling WKK
- afschaffen verlaagd tarief glastuinbouw
Mobiliteit, luchtvaart en scheepvaart
- Het streven is dat uiterlijk in 2030 alle nieuwe auto’s emissieloos zijn. Introductie in 2030 van een systeem van Betalen naar Gebruik voor alle automobiliteit en het vaststellen in deze kabinetsperiode van wetgeving. Basis voor het systeem is de motorrijtuigenbelasting, waarvan het tarief afhankelijk wordt gemaakt van het jaarlijks verreden aantal kilometers. De heffing is niet tijd- en plaatsgebonden en vervangt de dan nog bestaande tol-tracés.
- Vrijstelling bpm bestelauto naar 0% in 2026
- Verhogen onbelaste reiskostenvergoeding
- Verhogen van de vliegticketbelasting waarbij de opbrengst deels gebruikt wordt voor de verduurzaming van de luchtvaart en vermindering van leefomgevingseffecten.
- Ondersteunen van de voorstellen van de Europese Commissie voor een belasting op kerosine op
EU-niveau. - Verhogen van de vliegticketbelasting waarbij de opbrengst deels gebruikt wordt voor de verduurzaming van de luchtvaart en vermindering van leefomgevingseffecten.
- Europese afspraken over het rechtvaardig belasten van de luchtvaart worden actief ondersteund. Het gelijke speelveld binnen de EU en van de EU ten opzichte van derde landenstaat hierbij centraal.
Volkshuisvesting en Ruimtelijk ordening
- De verhuurderheffing wordt afgeschaft. Het kabinet maakt bindende prestatieafspraken met corporaties zodat de investeringscapaciteit die hierdoor ontstaat gebruikt wordt voor de bouw van flexwoningen, betaalbare huurwoningen, renovatie, verduurzaming en voor de leefbaarheid van wijken. Waar nodig krijgen corporaties projectsteun. De woningcorporaties brengen deze steun met elkaar op, op basis van de waarde van hun woningbezit.
- De verruimde schenkingsvrijstelling eigen woning wordt geschrapt.
- Voor starters wordt bij het aanvragen van een hypotheek de actuele stand van de studieschuld bepalend.
- Voor senioren wordt het eenvoudiger een deel van de waarde van het huis op te nemen. Gedurende deze kabinetsperiode wordt de ‘loan-to-value’ niet aangescherpt.
- De overdrachtsbelasting voor niet-woningen en voor verkrijgingen van woningen door rechtspersonen en particulieren die niet zelf langdurig in de woningen gaan wonen wordt per 2023 verhoogd van 8% naar 9%.
- De hypotheekrenteaftrek blijft ongemoeid. Ook lijkt er geen belasting te komen op eigen woningbezit of de overwaarde die ontstaat bij de verkoop van een koophuis.
Onderwijs en ontwikkeling
- In stappen verhoging van de vergoeding van de kinderopvang tot 95% voor werkende ouders voor kinderen tot 12 jaar. De toeslag wordt straks direct uitgekeerd aan kinderopvanginstellingen zodat ouders niet meer worden geconfronteerd met grote terugvorderingen.
- Per studiejaar 2023/2024 een basisbeurs voor alle studenten in en een inkomensafhankelijke aanvullende beurs. de OV-studentenkaart, de huidige leenvoorwaarden en de investeringen vanuit het studievoorschot blijven ongemoeid.
Studenten voor wie geen basisbeurs beschikbaar is geweest krijgen de keuze tussen korting op hun studieschuld of een studievoucher. Hiervoor wordt €1 miljard extra uitgetrokken, bovenop het huidige budget voor studievouchers.
Gezondheid
- Verhogen van de belasting op suikerhoudende dranken en verhogen van de accijnzen op tabak.
- Bindende afspraken met de industrie over gezondere voedingsmiddelen.
- Op termijn invoeren van een suikerbelasting en de btw op groente en fruit naar 0% kunnen verlagen. Het kabinet wil de accijns verhogen naar € 10 per pakje.
Relatie burger-overheid
- Verlaging griffierechten
- Er komt een laagdrempelige, onafhankelijke fiscale rechtshulp naar voorbeeld van de Amerikaanse ‘Taxpayers Advocate Service’.